వేమన పద్యరత్నాకరము - నక్క వినయములను నైగారములు బల్కి
నక్క వినయములను నైగారములు బల్కి
కుడవకెల్ల ధనము కూడబెట్టు
కుక్కబోను వాత కూడు చల్లిన రీతి
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ!
అర్థం: నక్క వినయాలను నటిస్తూ ఇచ్చకాలు పలుకుతూ డబ్బుని అనుభవించక అదేపనిగా కూడబెడుతుంటాడు. అది ఎలాంటిదంటే కుక్కబోను ముందు కూటిని జల్లడం లాంటిది.
వేమన పద్యరత్నాకరము - వెళ్ళివచ్చునాడు మళ్ళిపొయ్యేనాడు
వెళ్ళివచ్చునాడు మళ్ళిపొయ్యేనాడు
వెంటరాదు ధనము కొంచ బోడు
తాను యేడబోవు? ధనమేడబోవునో?
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ!
అర్థం: ఎవడూ ధనాన్ని తెచ్చుకుని లోకంలోకి రావడం లేదు. అలాగే వెళ్ళిపోయేటప్పుడు పట్టుకొని పోలేడు. మరణించిన తరువాత ధనం దారి ధనముది. తన దారి తనది.
వేమన పద్యరత్నాకరము - పుట్టుబిత్తలివలె పోవు బిత్తలివలె
పుట్టుబిత్తలివలె పోవు బిత్తలివలె
తిరుగు బిత్తలివలె దేహి ధరణి
యున్నవాటికైన నుపకారి గాలేడు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ!
అర్థం: జనుడు దిగంబరంగా పుడుతున్నాడు. అట్లే మరణిస్తున్నాడు. వ్యామోహాదులన్నింటినీ విడిచి వాడు ఓ మునిగా దిగంబరుడై భూమ్మీద సంచరిస్తున్నాడు.
వేమన పద్యరత్నాకరము - కాశి బోదు ననుచు కడ కట్టగానేల?
కాశి బోదు ననుచు కడ కట్టగానేల?
వాశి తీర్థములను వగవనేల?
దోసకారికెట్లు దొరకురా యా కాశి?
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ!
అర్థం: కాశీకి వెడుతున్నానంటూ వట్టి డంబాలు కొడతారు కొందరు. చివరకా పుణ్య తీర్థాలను దర్శించలేక విచారిస్తూంటారు. దుష్ట బుద్దులకు కాశీ సులభంగా లభించదు. పుణ్య ఉంటేనే కాశీ వెళ్ళగలరు.
వేమన పద్యరత్నాకరము - ఇనుము విరిగెనేని యినుమారు ముమ్మారు
ఇనుము విరిగెనేని యినుమారు ముమ్మారు
కాచి యతక నేర్చు కమ్మరీడు
మనసు విరిగెనేని మరి యంట నేర్చునా?
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ!
అర్థం: ఇనుపముక్క విరిగితే దాన్ని తీవ్రంగా కాల్చి రెండుసార్లయినా మూడు సార్లయినా అతకవచ్చు. మనస్సు విరిగితే మాత్రం అతకడం చాలా కష్టం.
దుమ్ము పర్యాయపదాలు చెప్పండి
ReplyDelete